کوه سماموس (در زبان گالشی سُماموز) به عنوان بلندترین قله گیلان و بام گیلان، یکی از جلوه‌های زیبای رودسر است. قله سماموس به ارتفاع ۳۶۸۹ متر مقصد بسیاری از کوهنوردان این مرز و بوم می‌باشد. منطقه سماموس در شمال شرقی چکاد یا قله سماموس واقع است که از چند پارچه آبادی تشکیل شده‌است. در نزدیکی این قله، امامزاده‌ای قرار دارد که به نقل از برخی مورخان بارگاه کارکیا یحیی کیایی از شاهزادگان کیای لاهیجان می‌باشد. کوهنوردان می‌توانند وسایل سفر خود را در آنجا بگذارند و برای صعود به قله آماده شوند.
مسیر دسترسی به قله سماموس از میان روستاهای سرسبز و کوه‌های باشکوه منطقه می‌گذرد که فتح آن را به هر طبیعت‌دوستی توصیه می‌کنیم. بر پایه باور عمومی مردم منطقه، روزگاری در کرانه‌ی این کوه‌ها دریای بزرگی بوده‌است که تمام بخش شمالی را پوشانده‌بود. در یکی از اشعار قدیمی گیلکی این مضمون اینگونه بیان شده‌است:
سوماموسا سوماموسا سوماموس ~ آب دریا بومه اوجه بومانوس
برفراز بلندترين قله استان گيلان
طبیعت سماموس
جنس سازندهای زمین‌شاسی خط‌الرأس این رشته‌کوه (مهم ترین واحد تقسیمات سنگ‌شناسی) به دوره‌ی ژوراسیک یا دوره دوم زمین‌شناسی برمی‌گردد. قله سماموس و کوهستان‌های اطراف آن در فصل زمستان پوشیده از برف است که نمای زیبای آن در فصل زمستان از لنگرود تا تنکابن قابل رؤیت است.
دامنه‌های سماموس
طبیعت حاشیه کوه سماموس: جنگل‌های شمشاد، راشستان و ارس کوهی، چشمه های آب معدنی نظیر سجیران و درازمالگه، مناطق دیدنی جواهردشت، منطقه شکار ممنوع اشکورات و منطقه سی‌پشت از جمله جلوه‌های کوه سُماموس در شرق گیلان است. این کوه و مناطق اطراف آن را می‌توان به عنوان یک اثر طبیعی دانست.
رابینو (نایب کنسول بریتانیا در رشت) ضمن مشاهده عظمت سماموس از فاصله دور نوشته‌است:
+من راجع به کوهی به این نام (سماموس) تحقیقاتی کرده‌ام ولی اطلاعاتی به دست نیامد تا روزی که از کنار دریا در رانکو (منظور رانکوه) سفر می‌کردیم، قله کوهی پوشیده از برف در پشت جنگل در سمت شمالی جاده نمودار شد، از راهنمای خودمان اسم آن کوه را پرسیدم
-گفت: سومام موز.
+گفتم: یعنی کوه سمام؟
-جواب داد: البته.
ما در ولایت خودمان کوه را موز می‌گوییم!
صعود به سماموس
مسیر صعود قله سماموس
برای صعود به این قله چهار جبهه‌ی اصلی پیش روی شماست. مسیرهای متداول جواهرده و جواهردشت می‌باشند. این قله‌ی جذاب و مرتفع، با تجربه‌ای دل‌انگیز از عبور از روستاهای محلی زیبا ، مردم بومی، کوه‌های باشکوه حاشیه البرز و منظره دریای رودسر و رامسر همراه است.
مسیر صعود به سماموس از جواهردشت
- جبهه شمالی: کلاچای، سیاهکلرود، ییلاق جواهردشت
- جبهه شرقی: رامسر، روستای جواهرده، دره باغدشت (می‌توانید بعد از دره باغدشت به دشت لپاسر رفته و درنهایت به قله برسید)
- جبهه غربی: رحیم آباد، اشکور، روستای لیما
- جبهه جنوبی: رحیم آباد، اشکور علیا، روستای سیاوش کوه یا قاضی چاک یا جیرده، لپاسر
نکته: در فصول سرد به دلیل بارش برف سنگین و احتمال وقوع بهمن، مسیرهای صعود قله سماموس از جبهه جواهرده و مسیر اشکور، کاکرود، روستای پرچکوه، جنگل سرچال و درنهایت منطقه صخره عقاب است.
منظره کوه سماموس
وجه تسمیه یا معنی سُماموس یا سُماموز
- سماموز را می‌توان ترکیب سه واژه “سُما” پسوند “اُم” و “موز” دانست. سُما به معنای زاهد و پسوند اُم در گیلکی به معنای جایگاه و سرا معنی می‌شود. درواقع زاهدگاه یا زاهدان می‌تواند معنای بخش اول باشد. واژه‌ی موز نیز هم‌ريشه و هم‌معنی با واژگان Maza و Maz اوستايي به معنی بزرگ و برجسته که معنی آن در ترکيب سمام موز مساوی است با کوه سمام.
- برخی سُماموس را ترکیب “سوما” و “موس” می‌دانند. سوما ماده‌ای بوده که در آیین زرتشتی و هندی، شربتی مقدس از آن تهیه می‌شده‌است . موس یا مُس نیز به معنای بلندی، تپه و بیرونی‌زدگی می‌باشد.
- تعبیر دیگر در رابطه با وجه تسمیه سماموس، ترکیب دو واژه‌ی “سمام” و “موس” است. سَمام نام دهستانی در املش گیلان می‌باشد، درنتیجه معنای سماموس، قله و چکاد سمام (یعنی آبادی‌های پایین اشکور) است.
- نام این قله می‌تواند از ترکیب دو واژه‌ی سه و ماموس دانست. ماموس یا ماموز نام منطقه و آبادی سه‌گانه در زیر این قله است.
- معنای پنجمی که در باب سماموس آمده‌است، با توجه به تاریخ منطقه و سکونت سلسه آل بویه، قابل قبول‌تر می‌باشد. احتمال دارد که نام این قله یا چکاد از ترکیب دو واژه‌ی “سماء” و “موس” در زبان عربی به وجود آمده باشد. سماء درعربی به معنای آسمان و موس در زبان مصری به معنای فرزند است. در نتیجه سماموس به معنای فرزند آسمان می‌تواند تعبیر شود.
- “سوماً” در زبان گیلکی به معنای آب امده‌است که با توجه به این معنی سماموس به معنای کوه و چکادی است که رود و نهر در پی آب شدن برف‌ها از آن سرچشمه می‌گیرد. رودهایی همچون پله رود و شیرود از این کوه سرچشمه می‌گیرند.
در ادامه با چند عکس و تصاویر قله سماموس زیبا و شکوهمند، این مطلب را پایان می‌دهیم
عکس از فراز قله سماموس
ثبت بام گیلان در آثار ملی
دور نمای کوه های اطراف سماموس – از صفحه اینستاگرام kelachaycity
عکس از قله سماموس
نمای دور کوهستان
عکس زیبا از سماموس برفی
باسلام
در سفر تابستان خود به استان زیبای گیلان، هنگام بازگشت در بین رودبار و منجیل توقف کوتاهی کرده و از توربین های بادی آنجا عکس انداختیم. هنگامی که پشت به این توربین ها ایستادیم کوه بلندی را در دورترین نقطه از بقیه کوه ها دیدیم که ابرها آن را محاصره کرده بودند، آیا حدس من مبنی بر اینکه آن کوه سماموس بوده درست است؟
درود
قله سماموس در کنار کوه های اطراف خود به صورت زنجیر وار قرار گرفته و در فاصله دوری از رودبار و منجیل واقع شده‌است. به احتمال زیاد کوهی که مشاهده کردید قله درفک واقع در شهرستان رودبار بوده